VİNÇ ÇALIŞMA SINIFI

Çalışma sınıfını belirlerken ;

1- Günde kaç saat kullanılıyor?

Vinç yük üstüne getirildi, yük bağlandı, kaldırıldı, vinç yardımıyla taşındı, indirildi. Bu işlen için geçen süre ve bunun günde kaç kere yapıldığı düşüncesiyle saat cinsinden günlük çalışma süresi bulunur.

2- YÜKLEME DURUMU nasıl saptanır ?

Çalışma esnasında KAPASİTESİNİN NE KADARININ KULLANILDIĞI belirlenir. Örnek olarak Sıklıkla maxsimum yükleme, genelde hafif yükleme " Orta Ağır P=2 " dir.

3- MEKANİZMA GRUBU SEÇİMİ ;

Aşağıdaki tablo yardımı ile mekanizma Grubu seçilir.

YÜKLEME DURUMU

GÜNLÜK ORTALAMA KULLANIM SURESİ

Hafif P=1

Arasıra yükleme.Genelde hafif yükleme

≤ 2

2-4

4-8

8-16

> 16

> 32

Orta Ağır P=2

Sıklıkla max.yükleme,genelde hafif yükleme

≤ 1

1-2

2-4

4-8

8-16

>16

Ağır P=3

Sıklıkla max.yükleme,genelde orta yükleme

≤0,5

0,5-1

1-2

2-4

4-8

> 8

Mekanizma Grubu (DIN 15020 &FEM 9.511)

1 Bm

1 Am

2 m

3 m

4 m

5 m

ISO ve EN deki yeni gösterim

Kaldırma makinelerinin sınıflandırılması için rehber tablo

Referans		Kreyn Tipi	Kaldırma şekli	Vinç Grubu
1	El ile tahrikli vinçler			A1-A2
2	Tahrikli kreynler			A1-A2
3	Güç istasyonları ve atelyeler için tahrikli ve demontaj kreynleri			A2-A4
4	Depolama ve hurda taşıyıcıları		Kancalı	A5
5	Depolama ve hurda taşıyıcıları		Tutucu veya magnet	A6-A8
6	Atelye kreynleri			A3-A5
7	Gezer köprülü kreynler		Tutucu veya magnet	A6-A8
8	Kepçeli kreynler			A6-A8
9	Yer altı fırın köprüsü			A8
10	Kazıyıcı kreyn, fırın besleme kreyni			A8
11	Demir ocağı kreynleri			A6-A8
12.a 12.b	Yük boşaltma ve konteynırlar için köprü kreynleri Diğer köprü vinçleri		Kancalı veya çift kancalı Kancalı	A5-A6 A4
13	Yük boşaltma için köprü kreynleri		Tutucu veya magnet	A6-A8
14	Havuz kreynleri, tersane kreynleri ( yük boşaltmak için )		Kancalı	A3-A5
15	Dok vinçleri, yüzer veya sahil kreynleri		Kancalı	A5-A6
16	Dok vinçleri, yüzer veya sahil kreynleri		Tutucu veya magnet	A6-A8
17	Ağır yükler için yüzer veya sahil kreynleri			A2-A3
18	Güverte kreynleri		Kancalı	A3-A4
19	Güverte kreynleri		Tutucu veya magnet	A4-A5
20	İnşaat için kule kreynler			A3-A4
21	Vinçler			A2-A3
22	Tren rayında çalışan raylı kreynler			A4

Yükleme Tiplerinin Sınıflandırılması
Bir kreynin konstrüksiyonunda DIN 15018 standardına göre yükleme belirlenmesidir.[12] Bunlar;
- Yüklemenin H ( ana yük ) hali
- Yüklemenin HZ ( ana ve ek yükler ) hali
- Yüklemenin HS ( ana ve özel yükler ) hali

Yüklemenin H ( ana yük ) hali
DIN 15018 standardına göre yüklemenin H hali “ ana yük ” anlamına gelen “Hauptlast” kelimesinin ilk harfi olarak isimlendirilmiştir. Yapılan hesaplarda sadece ana yükten ileri gelen kuvvetler dikkate alınmış ve hesaplar buna göre yapılmış demektir. Genel olarak ana yük, işletmede vince ait olan sabit ve hareketli parçalar ile yükün kaldırması için gerekli elemanların kütleleridir. Bu kütle değerleri yerçekimi ivmesi, " Kaldırma yükü katsayısı ψ " ve " yükseltme katsayısı g " ile çarpılarak büyütülürler [12].
Ana yük denilince anlaşılması gereken kısımlar ve kuvvetler;
- Kaldırma makinesinin öz ağırlığının kuvveti ( Kiriş, araba, kanca, travers, çelik halatlar, kepçe ve magnetler...vb. )
- Kaldırma yükü kuvveti,
- Tahrik ivmesi ve frenlemesinden kaynaklanan kütle kuvvetleri,
- Yük darbeleri sonucu oluşan kuvvet,
- Platform öz ağırlığından ileri gelen kuvvet.

Yüklemenin HZ ( ana ve ek yükler ) hali
DIN 15018 standardına göre yüklemenin HZ hali “ana ve ek ” yükler anlamına gelen “ Haupt und Zusatzlasten ” ifadesinin ilk harfleri olarak isimlendirilmiştir. Yani yapılan hesaplarda ana yükten ileri gelen kuvvetlerin yanında ek yüklerde dikkate alınmış ve hesaplar bunlarla yapılmış demektir [12].
Ek yük denilince anlaşılması gereken kuvvetler;
- Rüzgar kuvveti,
- Kasılmadan ve çarpık hareketlerden ileri gelen kuvvetler,
- Isıdan ileri gelen kuvvetler,
- Kar yükünden ileri gelen kuvvetler,
- Merdivenler, raflar ve korkulukların yük ağırlığından ileri gelen kuvvetler.

Yüklemenin HS ( ana ve özel yükler ) hali
DIN 15018 standardına göre yüklemenin HS hali “ana ve özel ” yükler anlamına gelen “ Haupt und Sonderlasten ” ifadesinin ilk harfleri olarak isimlendirilmiştir. Yani yapılan hesaplarda ana yükten ileri gelen kuvvetlerin yanında özel yüklerde dikkate alınmış ve hesaplar bunlarla yapılmış demektir [12].
Özel yük denilince anlaşılması gereken kuvvetler;
- Kaldırma makinesini işletmeye alırken kullanılan kontrol yüklerinden ileri gelen kuvvetler,
- Tampon kuvvetleri,
- İki araba veya iki vinç beraberce bir rayda çalışıyorlarsa, bunların çarpışma kuvveti.